Metrik 8 Vida Ölçüleri

Bir makine tasarımının kritik yerlerini, aslında basit olarak görünen detaylar oluşturur. Parça yada makine tasarım sürecinde standartlar göz önünde tutulmamışsa büyük bir hüsranla karşı karşıyasınız demektir. Özellikle de vidalar gibi bir makinenin olmazsa olmaz elemanları söz konusu olduğunda bu önem bir derece daha artar.

Bu makalede sizlere metrik vida tablosu nu sunuyoruz;

Yukarıdaki metrik vida tablosu na dikkat edilecek olursa vida diş adımı, diş dibi çapları ve matkap çapı gibi bütün detaylar yer alıyor. Peki SOLIDWORKS &#;de tasarım yapan bir kişi bu tabloyu nasıl kullanabilir?

Eğer SOLIDWORKS &#;de delik sihirbazı kullanılırsa, otomatik olarak metrik sistemine uygun delik çaplarının yerleştiği görülecektir. Bu da tasarımcıya önemli bir hız katar. En önemlisi de hata payınızı azaltır.

Manuel olarak kendiniz ayarlamak isterseniz, klasik olarak bir daire çizip ekstrüzyon ile kesmemiz gerekir. Örneğin M8 diş kılavuz olan bir yer için matkap çapının 6,8 mm olduğu tablodan okunur. Çapı 6,8 mm olan bir daire çizilerek ekstrüzyonla kesilir. İşlem bu kadar. 🙂

Tasarlamış olduğunuz bir parçayı imalata vermeden önce üretilebilirliği mutlaka kontrol edilmedi. Zira vidanin sıkılamayacağı bir delik sizler için iyi olmayacaktır.

Daha önce yayınladığımız Whitworth vida ölçülerine de göz atmanızı tavsiye ederiz. Projelerinizde lazım olacak bu tabloları bir yere not almayı unutmayınız. Son olarak Armada Blog &#;da yer alan diğer teknik makalelere de göz atabilir, SOLIDWORKS hakkındaki ipuçlarını ziyaret edebilirsiniz. Görüşmek üzere.

Vidalar, en yaygın olarak kullanılan sökülebilir birleştirme elemanlarıdır. Vidalar hakkında detaylı bilgi için Vidalar linkini tıklayınız. 

METRİK VİDA ÖLÇÜLERİ

Diş profili açısı 60° olan bir eşkenar üçgen vidadır. Bu vidalar TS 61/ de standardize edilmiştir. Metrik vidalarda adım, milimetre cinsinden belirtilir. Vidanın elemanları, adımına göre hesaplanarak bulunur.

WITHWORTH  VİDA ÖLÇÜLERİ

Dış profil açısı 55° olan bir üçgen vidadır. Ölçüleri parmak sistemine göredir. Vidanın elemanları adıma göre belirlenir. Withworth vidalarda adım, parmaktaki diş sayısı olarak verilir.

Vida dişleri net olarak görülmemektedir. Vida dişlerinin girinti ve çıkıntılarını çizmek hem zordur hem de resmi karmaşık hale getirir. Bu nedenle vidaların diş üstü çapları sürekli kalın çizgi ile çizilirken diş dibi çapları ise sürekli ince çizgi ile çizilerek gösterilir. Vida diş dibi çaplarına gerektiğinde vida bitimi çizilebilir. Gerekmiyorsa çizilmeyebilir. Bu   duruma ait bilgiler TS ' de verilmiştir.

Vidanın yan görünüşü çizilirken dış vidada diş üstü çapı sürekli kalın çizgi, diş dibi çapı ise dairenin 3/4 ü ise sürekli ince çizgi ile gösterilir.

İç vidada ise diş üstü çapı dairenin 3/4 ü sürekli kalın çizgi ile diş dibi çapı ise sürekli kalın çizgi ile gösterilir.

Dış (erkek) vidaların kolay ağızlayabilmesi ve uç kısımlarındaki çapakların temizlenmesi için uçlarına pah ya da bombe yapılır. İç vidanın uç kısmına ise aynı sebeple 45° lik havşa açılır.

Vidaların ölçülendirilmesi (erkek ve dişi vidalar) aşağıdaki şekillerde görüldüğü gibidir.

CIVATA ve SOMUN RESİMLERİNİN ÇİZİMİ

Bir cıvata resminin çizilebilmesi için aşağıdaki ölçülerin verilmesi gerekir. Bunlar AA - Anahtar Ağzı ölçüsüdür. Bütün ölçüler cıvata tablolarında verilmiştir. Ancak pratik olarak e=2d ve k=d alınarak cıvata başı çizilir.

Saplamalar da aşağıda görüldüğü gibi çizilir ve ölçülendirilirler.

Cıvatalarda olduğu gibi somunların çiziminde de belirli kurallar vardır. Aşağıda altı köşe ve dört köşe somunlara ait çizimlerde bu kurallar gösterilmiştir.

Aşağıda görüldüğü gibi somun ön görünüşü çizildikten sonra yan görünüşünü meydana getiren dikdörtgen çizilir. Dikdörtgenin uzun kenarı e, kısa kenarı m kadardır.

Pratikte bu değerler m = d, e = 2d olarak alınır. Somun pahları 30° dir.

Somundaki pah küresel olduğu zaman 30° lik pahlar çizilmez.  r yarıçaplı daire e/4' lük uzunluğun hepsini kapsayacak şekilde çizilir.

CIVATA  ve SOMUN MALZEMELERİ

Cıvata ve somunlar genellikle ıslah çeliğinden, karbonlu çelikten, sementasyon çeliğinden yapılır. Kullanım alanlarına göre paslanmaz çelik, bakır alaşımları ve alüminyum alaşımı gibi malzemelrden de yapılırlar.

Çelikten yapılan cıvata ve somunların çekme dayanımı en az 40N/mm², bakır alaşımı ve alüminyum laşaımından yapılanlar ise en az 30N/mm² olması gerekir (TS . . . ). Çelikten yapılan cıvata ve somunlarda her malzeme kalite işareti ile gösterilmiştir.

Örneğin için;

Birinci rakamın katı çekme dayanımını verir. (Rm = 6 x =  N/mm²)

Birinci ve ikinci rakamın çarpımının 10 katı ise minimum akma sınırını verir. (Re = 6 x 8 x 10 = 48 x 10 =  N/mm²)

Birlikte cıvata ve somunların malzemeleri farklı seçilir. Somun malzemesi cıvata malzemesinden bir kalite daha aşağı kalitede seçilmelidir. Örneğin cıvata kalitede ise somun malzemesi kalitede olmalıdır.

Bu web sayfasındaki yazılı ve görsel bütün bilgilerin yayın hakları Hamit ARSLAN' a aittir. Hamit ARSLAN' ın yazılı izni olmaksızın kısmen veya tamamen alıntı yapılamaz, kopya edilemez, elektronik, mekanik, dijital, fotokopi ya da herhangi bir kayıt sistemiyle çoğaltılamaz ve yayınlanamaz.

                                                                                          15 / MAYIS /
 

METRİK NORMAL VİDA ve SOMUN DIN 13

SiLiNDiR BAŞLI DÜZ YARIKLI CİVATANIN ÖLÇÜLER